ریواس یا Rheum barbarum که در اصطلاح گیاه شناسی به آن می گویند سبزی ساقه ای و محصولی دائمی است. اگر به خوبی از آن مراقبت شود، به راحتی می تواند یک دهه تمام را در همان مکان سپری کند و حتی عملکرد آن افزایش می یابد. مشروط بر اینکه در بحث فرهنگ به نکات مهمی توجه شود. این شامل بریدگی های بعد از برداشت نیز می شود.
برداشت
ریواس را می توان خیلی زود برداشت کرد اما نه برای مدت طولانی. به طور سنتی، فصل برداشت در 24 ژوئن به پایان می رسد. یکی دیگر از نشانه های اتمام برداشت، تشکیل گل است.دلیل این امر این نیست که آن را در سنت ها تثبیت می کنند - بلکه این است که محتوای اسید اگزالیک به طور قابل توجهی پس از آن افزایش می یابد. اگرچه این مورد در سایر سبزیجات و میوه‌ها نیز وجود دارد، اما مصرف زیاد آن برای سلامتی مضر است.
هنگام برداشت ریواس علاوه بر محدودیت زمانی، نکته دیگری را نیز باید در نظر گرفت: مقدار برداشت. یک تا حداکثر دو سوم ساقه ها باید برداشت شود. در غیر این صورت گیاه بیش از حد ضعیف می شود. برگها و انتهای ساقه بالایی و پایینی را می توان قطع کرد و مستقیماً روی بستر گذاشت یا در خاک کار کرد. آنها به عنوان یک کود سبز طبیعی برای ریواس عمل می کنند و تلاش برای افزودن مواد مغذی اضافی را کاهش می دهند.
نکته:
هنگام برداشت، ساقه ها را نبایستی برید، بلکه پیچاند.
لقاح
برای اینکه ریواس بتواند عملکرد بالایی داشته باشد و به راحتی با قلمه زدن کنار بیاید، به مواد مغذی مناسب نیاز دارد. به عنوان یک تغذیه کننده سنگین، به هر حال باید به خوبی بارور شود. اما اگر قرار است مرتب برداشت شود باید دوباره مقدار کود را افزایش داد.
تجربه نشان داده است که حدود سه تا پنج لیتر کمپوست بالغ باید با حدود 100 گرم براده شاخ در هر متر مربع مخلوط شود و به صورت سطحی در خاک اطراف ریواس در بستر کار شود. این ماده مغذی در اولین جوانه زدن سال یعنی حدود اسفند اضافه می شود. برای این کار باید گیاهان را کاملا آبیاری کرد تا کود به طور مساوی توزیع شود.
کوددهی بیشتر پس از پایان برداشت در ژوئن انجام می شود. درمان های توصیه شده عبارتند از:
- کود گیاهی
- کود گیاهی
- کمپوست
- بقایای برگ و ساقه ریواس
ساقه گل
وقتی ریواس ساقه‌های گل می‌سازد، برای این کار از قدرت زیادی استفاده می‌کند. این گیاه انرژی خود را صرف ذخایر لازم برای زمستان گذرانی و در نتیجه تولید محصول جدید نمی کند، بلکه برای تولید مثل صرف می کند. اگر بذری به دست نمی آید، می توان و باید این کار را متوقف کرد. برای این منظور ساقه های گل را پیچانده یا برش می دهند. به منظور حفاظت از ذخایر گیاه، اقدامات باید در اسرع وقت انجام شود.
ترکیب
همانطور که گفته شد نباید تمام ریواس برداشت شود تا از ذخایر گیاهان کم نشود. به همین دلیل، برش بلافاصله پس از برداشت توصیه نمی شود. متأسفانه، هنوز هم معمول است که همه ساقه ها را به محض اینکه دیگر قابل برداشت نباشند، در نزدیکی زمین قطع کنند.
اما برای گیاه ملایم‌تر و برای برداشت بعدی مفیدتر است که شاخه‌های سبز و حیاتی را کوتاه نکنند. فقط ساقه های پژمرده و مرده حذف می شوند. این اقدام را می توان در اوایل بهار یا در پاییز انجام داد. بریدن ریواس در پاییز کمی ایمن تر است. این بدان معنی است که هیچ آسیبی به شاخه های جدید وارد نمی شود. در ژانویه یا فوریه نیز امکان حذف برگ ها و ساقه های مرده ریواس وجود دارد.
نکته:
میله ها در صورت امکان باید به جای برش، پیچ ها را باز کنند. به این ترتیب هیچ بقایایی روی گیاه باقی نمی ماند که بعداً بپوسد یا کپک بزند.
اجرا
ریواس می تواند حدود ده سال در همان مکان باقی بماند.این برای یک فیدر سنگین غیرمعمول است، اما با لقاح مناسب مطمئناً امکان پذیر است. سپس باید جابجا شود یا گیاه جدیدی در محل جدید رشد کند. مجدداً، برگ ها و ساقه ها می توانند مستقیماً روی بستر باقی بمانند یا در خاک گنجانده شوند تا مواد مغذی سریعتر توزیع شوند. جابجایی می تواند قبل از جوانه زدن در بهار یا پاییز انجام شود.
اگر فضای تخت کم است، تخت مرتفع می تواند راه حل باشد. در اینجا کافی است خاک یا حداقل لایه های بالایی را به طور کامل تغییر دهید تا بتوانیم ریواس را دوباره در همان محل یا دانخوری سنگین دیگری بکاریم.
بیماری
ریواس گیاهی قوی است که به ندرت به بیماری مبتلا می شود. با این حال، بیماری لکه برگی و به اصطلاح بیماری موزاییک می تواند رخ دهد. لکه های روی برگ ها تغییر رنگ مایل به قهوه ای با لبه های مایل به زرد یا قرمز است.معمولاً بریدن برگهای آسیب دیده کافی است. ریواس هنوز قابل برداشت است.
بیماری موزاییک متفاوت است زیرا یک عفونت ویروسی است که می تواند گیاهان دیگر را نیز درگیر کند. این خود را از طریق علائم زیر نشان می دهد:
- لکه های متعدد روی برگها که سبز روشن یا تیره هستند
- تغییر رنگ مایل به زرد، یادآور موزاییک
- لبه های برگ قهوه ای
- برآمدگی، مناطق مرده
بیماری موزائیک قابل درمان نیست و قطع ریواس کافی نیست. بنابراین گیاهان آسیب دیده باید حذف و از بین بروند. به علاوه حداقل به مدت پنج سال در محل مربوطه نباید ریواس کاشته شود. عوامل خطر برای معرفی و شیوع بیماری موزاییک عبارتند از:
- آلودگی شته
- گیاهان از منابع ناامن، به عنوان مثال از همسایه باغ شما
- فاصله خیلی کم با سایر گیاهان به خصوص درختان میوه
بیماری موزاییک با انتخاب مکان مناسب، کنترل و کنترل شته ها و استفاده از مواد کاشت معتبر قابل پیشگیری است.
نتیجه گیری
ریواس گیاهی است که به راحتی قابل کشت است و نیازی به پیرایش ندارد – اما باید از قسمت های مرده پاک شود. اگر این اقدام به طور منظم انجام شود و مراقبت هماهنگ باشد، سبزیجات ساقه‌دار می‌توانند به مدت ده سال محصول خوبی داشته باشند.
