در طبیعت، درختان مواد مغذی خود را تامین می کنند و در نتیجه چرخه مواد غذایی را حفظ می کنند. شرایط این امر معمولاً در باغ وجود ندارد، چه به دلیل فقیر بودن خاک و چه به دلیل رقابت با درختان دیگر. وقتی صحبت از درختان برگریز می شود، بین درختان زینتی و میوه ای تمایز قائل می شود.
کوددهی درختان برگریز – اصول اولیه
درختان برگریز می‌توانند عملکردهای مختلفی را در باغ انجام دهند، چه به عنوان سایه، چه به عنوان صفحه‌های خصوصی، چه درختان زینتی یا میوه. علاوه بر مواد مغذی اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم، همه گیاهان چوبی به مقادیر کافی از مواد معدنی و عناصر کمیاب نیز نیاز دارند.عواملی که بر نیاز به مواد مغذی مربوطه تأثیر می‌گذارند، گونه‌های درخت، مکان، وضعیت خاک و اندازه درخت، شرایط روشنایی و آب و هوا هستند. درختان با عمق ریشه بیشتر می توانند مواد مغذی بیشتری را جذب کنند. در طبیعت، مواد مغذی مهمی از طریق فرآیندهای هوازدگی به خاک می رسد. این یک چرخه طبیعی مواد مغذی ایجاد می کند.
این می تواند در باغ نیز کار کند، اما این روند اغلب در اینجا مختل می شود. این امر از جمله به این دلیل است که در بسیاری از موارد ریزش برگ ها به طور منظم حذف می شوند، به طوری که پوسیدگی در محل ایجاد نمی شود و مواد مغذی مهم از بین می روند. سپس اینها باید با کود درختی مناسب متعادل شوند.
انواع کودهای درختی
اساسا دو کود مختلف وجود دارد، کود آلی و معدنی:
کودهای آلی
کود آلی از تجزیه مواد آلی طبیعی ایجاد می شود. مواد مغذی گیاهی که ابتدا برای رشد گیاهان از خاک خارج می شوند، پس از مرگ دوباره به آن اضافه می شوند و چرخه طبیعی به طور مداوم بسته می شود.
- کودهای آلی بسیار خوب کمپوست، کود و کود گیاهی هستند
- گرد و غبار سنگ، تراشه های شاخ و آرد شاخ نیز مناسب هستند
- کمپوست حاوی تمام مواد مغذی و عناصر کمیاب مهم است
- گرد و غبار سنگ از پودر سنگ تشکیل شده است
- تراش شاخ و آرد شاخ از ضایعات تولیدات حیوانی هستند
- اثر کود آلی، فقط پس از تجزیه مواد شروع می شود
- آهسته تر اما در مدت زمان طولانی تری کار می کند
- باروری بیش از حد کمتر اتفاق می افتد
نکته:
کودهای ارگانیک درختان همیشه باید بر کودهای معدنی ترجیح داده شود. آنها سازگارتر با محیط زیست هستند و به دلیل استفاده نادرست از کودهای معدنی می توانند هنگام خوردن میوه از آسیب به سلامتی جلوگیری کنند.
کودهای معدنی
علی رغم خواص مثبت کودهای ارگانیک درختان، طرفداران کمی از کودهای معدنی در بین باغداران سرگرمی وجود دارد. مواد مغذی موجود در آن سریعتر در دسترس گیاهان قرار می گیرد زیرا آنها راحت تر و سریعتر حل می شوند. نتایج فقط پس از مدت کوتاهی قابل مشاهده است. اما اغلب دوز بهینه نیست. کود دهی بیش از حد اتفاق می افتد که تأثیر پایداری بر محیط زیست دارد زیرا اجزای محلول نیز به آب های زیرزمینی شسته می شوند.
استفاده انحصاری از کودهای معدنی که به عنوان کودهای مصنوعی نیز شناخته می شوند، می تواند موجودات مهم خاک را تضعیف کند تا دیگر خاک به اندازه کافی هوادهی نشود.نتیجه آسیب فرسایش و فشردگی خاک است. به عنوان کود درختی، بقایای آن می تواند در میوه رسیده، به ویژه در درختان میوه، جمع شود و در نتیجه وارد زنجیره غذایی شود. علاوه بر این، نیتروژن بیش از حد می تواند عملکرد را کاهش دهد.
خسارات ناشی از کوددهی بیش از حد را می توان در سایر درختان برگریز نیز مشاهده کرد. شاخ و برگ ممکن است زرد شود و بسوزد. علاوه بر این، گیاهان آسیب دیده عموماً به طور قابل توجهی بیشتر در معرض آسیب سرمازدگی، آفات و بیماری ها هستند. علیرغم همه چیز، کودهای معدنی می توانند درختان برگریز را با تمام مواد مغذی مهم تامین کنند، البته تا زمانی که دوز مناسب داشته باشند. کودهای پرمصرف عبارتند از دانه آبی، آهک، نیترات آمونیوم آهک یا به اصطلاح کودهای NPK.
نکته:
علاوه بر این نوع کودها، کودهای آلی – معدنی نیز وجود دارد که مخلوطی از هر دو است. با این حال، آنها هیچ مزیتی نسبت به کودهای آلی یا معدنی خالص ندارند.
عملکرد تک تک مواد
تنها زمانی که درختان به اندازه کافی تمام مواد مغذی لازم را تامین کنند می‌توانند شاخه‌ها، گل‌ها یا میوه‌های جدید رشد کنند. مهمترین عناصر موجود در کودهای آلی و معدنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. علاوه بر این، مواد معدنی مانند گوگرد، کلسیم و منیزیم و عناصر کمیاب مانند آهن، منگنز، مس و روی مورد نیاز است. هر یک از این عناصر عملکرد خاصی را برای متابولیسم درخت انجام می دهند. آنها به طور مستقیم با یکدیگر تعامل دارند و همیشه باید به نسبت متعادل در خاک حضور داشته باشند.
فسفر (P)
- کودهای فسفره ترجیحا مناسب درختان میوه که هم گل و هم میوه دارند
- فسفر باعث رشد گل ها، میوه ها و دانه ها می شود
- حمایت از تشکیل ریشه های سالم و قوی
- مورد نیاز درختان برگریز گلدار و میوه دار
- نیتروژن زیاد در خاک می تواند مانع جذب فسفر شود
- فسفر زیاد باعث توقف رشد می شود
- مانع جذب عناصر کمیاب مهم می شود
- میزان فسفر بهینه در فلور غنی گل، تشکیل میوه و رسیدن میوه قابل مشاهده است
نیتروژن (N)
نیتروژن در درجه اول رشد قسمت های سبز گیاهان را تحریک می کند. در اصل، کودهای مبتنی بر نیتروژن، به اصطلاح "کود سبز" ، برای درختان مناسب هستند که به ویژه به شاخ و برگ آنها توجه دارند. نیتروژن مورد استفاده در کودهای معدنی درختان معمولاً به صورت مصنوعی تولید می شود. کمبود نیتروژن رشد را کاهش می دهد و باعث می شود که برگ ها سبز یا زرد کم رنگ شوند. نیتروژن بیش از حد منجر به بافت نرم، ناپایدار و برگ های چاق می شود. معمولاً همچنین افزایش قرار گرفتن در معرض نیترات ها را به همراه دارد.مقدار بهینه نیتروژن در خاک در رشد طبیعی و شاخ و برگ سبز سرسبز منعکس می شود.
پتاسیم (K)
پتاسیم جزء طبیعی خاک است. تشکیل یک چارچوب گیاهی پایدار را تضمین می کند، تشکیل ریشه ها، غده ها و میوه ها و استحکام آنها را تقویت می کند. همچنین برای انتقال آب و مواد مغذی مورد نیاز است و گیاهان را در برابر سرما و آفات مقاوم می کند. کمبود پتاسیم منجر به انواع علائم کمبود مانند توقف رشد، پژمردگی، لنگی و تغییر رنگ برگ ها و افزایش حساسیت به بیماری ها می شود. پتاسیم بیش از حد می تواند رشد را متوقف کند و باعث سوختگی ریشه، آسیب به برگ و توقف رشد شود. اگر درخت سالم به نظر می رسد، به طور پیوسته و سریع رشد می کند، محتوای پتاسیم ایده آل است.
چه زمانی کود دهی کنیم؟
درختان برگریز از برگهای در حال ریزش خود برای تامین تمام مواد مغذی مهم خود استفاده می کنند. می توانید با استفاده از چنگک برای پخش کردن برگ های اطراف روی صفحه درخت و کمی فراتر از آن به آنها کمک کنید. بقیه توسط میکروارگانیسم های موجود در خاک انجام می شود. هنگام کود دادن به درختان برگریز، کمتر، بیشتر است.
- درختان برگریز لزوماً نباید هر سال کوددهی شوند
- هر دو سال یکبار کافی است
- همیشه فقط در فصل رشد کوددهی کنید
- در شروع جوانه زدن در ماه مارس/آوریل و در پایان جوانه زدن در حدود 24 ژوئن
- تاثیر کود آلی به تعویق افتاد
- زمان تحویل 3 تا 4 هفته توصیه می شود
- بسته به رطوبت و درجه حرارت خاک
- کودهای معدنی محلول در آب هستند و بلافاصله در دسترس گیاهان هستند
در پاییز و زمستان در دوره استراحت از کود به طور کامل پرهیز می شود، زیرا در این صورت گیاهان هیچ ماده غذایی را جذب نمی کنند.اگر باز هم در زمان های دیگر کود دهی کنید، در معرض این خطر هستید که گیاهان بالغ نشوند. شاخه های نرم به یخ زدگی حساس هستند و ممکن است آسیب ببینند. دفعات و زمان کوددهی نیز به سن درخت بستگی دارد.
درختان جوانی که هنگام کاشت کمپوست تهیه شده اند امسال نیازی به کود اضافی ندارند. کمپوست تمام مواد مغذی مهم را در سال اول تامین می کند. یک لایه ضخیم مالچ در ناحیه ریشه از رقابت با گیاهان دیگر که می تواند درخت را از مواد مغذی محروم کند، جلوگیری می کند.
دستورالعمل کوددهی
قبل از شروع کوددهی، توصیه می شود با انجام تجزیه و تحلیل خاک در ناحیه اطراف دیسک درخت، نیاز واقعی به مواد مغذی را تعیین کنید. پس از مشخص شدن نتیجه، ابتدا باید در نظر داشته باشید که سیستم ریشه درختان برگریز معمولاً کمی گسترده تر از طوقه است، به طوری که حتی در خارج از لبه بام تاج نیز ریشه های به اصطلاح مکنده ظریفی وجود دارد.
اگر دیسک درخت بیش از حد رشد نکرده یا باز است، می توانید یک لایه نازک کود را در کل منطقه و کمی فراتر از آن پخش کنید. سپس آن را با چنگک به آرامی روی زمین قرار دهید. سپس یک لایه مالچ روی آن پخش کنید که باید هر سال تمدید شود.
برای کود دادن به درختان برگریز که در چمنزار یا علفزار رشد می کنند، معمولاً پخش کود به سادگی معنی ندارد. باید با ایجاد سوراخ های کوچک در فواصل معین روی دیسک درخت با هواکش چمن، کود را به زیر چمن وارد کرد و در صورت لزوم آن را با آب دوغاب کرد.
درختان میوه در صورت امکان نباید در چمن یا چمنزار باشند؛ بدون پنجره درخت باز، رقابت برای دریافت غذا از علف‌ها، مخصوصاً برای درختان جوان بسیار قوی است. علاوه بر این، هرگز نباید آن را روی خاک خشک استفاده کنید زیرا باعث سوختگی ریشه ها می شود.بسته به نوع کود بهتر است بعد از بارندگی یا با آب آبیاری استفاده شود.
نکته:
برای تجزیه و تحلیل خاک مربوطه، توصیه می شود همیشه از قسمت های مختلف دیسک درخت نمونه برداری کنید تا یک نتیجه معرف به دست آید. چنین تجزیه و تحلیل خاک باید تقریباً هر 4 تا 5 سال یکبار تکرار شود.
کوددهی ارگانیک
درختان برگریز که میوه نمی دهند می توانند با ریختن برگ هایشان در پاییز تا حد زیادی مواد مغذی خود را تامین کنند. درختان میوه به مواد مغذی کمی نیاز دارند. اگر میوه های ریخته شده را در اطراف خود رها کنید، به خصوص روی درختان میوه، این نیز نشان دهنده یک کود طبیعی است. کمپوست بهترین کود آلی برای بسیاری از باغبان های سرگرم کننده است.
- کمپوست تازه یا بالغ را هر 3 تا 5 سال یکبار روی دیسک های درخت پخش کنید
- در خاک آرام کار کنید
- در صورت لزوم مقداری پودر سنگ اولیه اضافه کنید
- یک لایه مالچ به کمپوست اضافه کنید
- بریده چمن، مالچ پوست یا خرده چوب مناسب است
- تجویز 100 تا 140 گرم کود نیتروژن به درختان میوه هسته دار
- برای میوه خراطین 70 تا 100 گرم در هر درخت کافی است
- برای گیاهان جوان، مقدار کود را حدود ۷۵ درصد کاهش دهید
- مقداری خاکستر چوب می تواند سطح پتاسیم را در خاک افزایش دهد
- تامین عناصر کمیاب مهم با آهک جلبکی یا غبار سنگ
کمپوست کمتر به عنوان کود برای درختان برگریز حساس به آهک مانند رودودندرون، دگ وود یا ماگنولیا مناسب است. یکی دیگر از کودهای آلی خوب کود دامی است که به شکل کود اسب، گوسفند، گاو، خرگوش یا مرغ است. لازم به ذکر است که کود دامی را هرگز نباید به صورت تازه مصرف کرد، بلکه فقط زمانی که به خوبی پوسیده شده باشد استفاده شود.باید تقریباً هر سه سال یک بار در پاییز در منطقه مورد نظر پخش شود و به صورت کم عمق دفن شود. ضمناً سرگین گاو به صورت گلوله ای نیز موجود است.
نکته:
قبل از استفاده از مالچ پوست، باید از تامین نیتروژن مناسب اطمینان حاصل کنید، زیرا به خصوص مالچ پوسته مقدار زیادی نیتروژن را از خاک حذف می کند. به همین دلیل منطقی است که کمپوست را با تراشه شاخ یا آرد شاخ (کود نیتروژن) مخلوط کنید تا از کمبود آن جلوگیری شود.
کود معدنی
کمبودهای شدید در خاک را می توان با کودهای معدنی نسبتاً سریع جبران کرد. اگرچه آنها هوموس نمی سازند، اما هنوز هم تمام مواد مغذی مورد نیاز درختان را تامین می کنند. مشکل اصلی در اینجا دوز صحیح است، به طوری که عرضه بیش از حد یا کوددهی بیش از حد نسبتاً سریع اتفاق می افتد که به جای کمک به درخت به آن آسیب می رساند.
متداول ترین کودهای معدنی برای درختان برگ ریز، به ویژه درختان میوه، نیترات آمونیوم آهک و دانه آبی است. این کودها بهتر است در دو دوز جداگانه روی خاک اعمال شوند. به عنوان یک قاعده، 15 تا 20 گرم کود کافی است. نیاز به درختان مسن کمی بیشتر است. مقادیر 50 تا 60 گرم در اینجا توصیه می شود.
نکته:
اگر تصمیم به ترکیب کودهای آلی و معدنی دارید، در صورت امکان باید از کود کامل مبتنی بر نیتروژن استفاده کنید.
تشخیص کمبود مواد مغذی
علائم کمبود مواد مغذی می تواند مثلاً کاهش رشد باشد. اگر برگها به طرز محسوسی رنگ خود را از دست داده و روشن تر و روشن تر شوند، ممکن است نشان دهنده کلروز باشد. این معمولاً به دلیل کمبود مواد مغذی معدنی مانند منیزیم و آهن ایجاد می شود. اما گیاهانی نیز وجود دارند که اصطلاحاً گیاهان شاخص نامیده می شوند که نشان دهنده کمبود موجود هستند.اینها شامل گزنه است که به ویژه در خاکهای غنی از نیتروژن زیاد است. از طرفی بندپایان و بابونه می توانند نشانه کمبود نیتروژن باشند.
ترشک، دم اسب و براکن به ویژه در خاک هایی با محتوای آهک کم به خوبی رشد می کنند. هدر، ترشک علفزار و گل های مروارید عاشق خاک فقیر از مواد مغذی هستند. برای اطمینان از کمبود یا مازاد بودن آن، نمی توانید از تجزیه و تحلیل خاک مربوطه اجتناب کنید، که در حالت ایده آل باید هر چند سال یک بار تکرار شود.
